Κυτταρίτιδα; ΟΧΙ ΠΙΑ!

Απο την  Ανθή Αγγελοπούλου

Με τη συνεργασία του πλαστικού χειρούργου Γιώργου Ανδρεανίδη
 

Όταν ακούμε την λέξη κυτταρίτιδα είναι σαν να μας κόβει κάποιος μέρες από τη ζωή μας. Τρομοκρατούμαστε και μόνο που την ακούμε πόσο μάλλον όταν την βλέπουμε.

Η λέξη «Κυτταρίτιδα» είναι στην πραγματικότητα ένας όρος που χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσουν οι ειδικοί τις διαδικασίες που συντελούνται στον υποδόριο λιπώδη ιστό και δημιουργούν στο δέρμα εντυπώματα (δηλαδή αυτά τα αντιαισθητικά λακκάκια) και μοιάζει το δέρμα μας σε αυτό το σημείο σαν ζαρωμένο πορτοκάλι (η εικόνα δηλαδή φλοιού του πορτοκαλιού, peu d΄orange).

Κυτταρίτιδα έχει το 80 με 90% των γυναικών του πλανήτη και πολύ σπάνια οι άντρες. Μάλιστα όπως λένε οι ειδικοί εμείς οι λευκές γυναίκες έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να πληγούμε από ότι οι Ασιάτισσες και οι Αφρικανές. (Να ο ένας λόγος που θα ήθελα να είμαι μαύρη. Ο άλλος είναι εμφανείς όταν βλέπεις αυτές τις γυναίκες με μαγιό. Κορμιά αγαλματένια και ποπός στα ύψη….)
Επανερχόμαστε στο θέμα μας λοιπόν. Κυτταρίτιδα σύμφωνα με έρευνες έχουν μεγάλη προδιάθεση να παρουσιάσουν οι γυναίκες της Μεσογείου από όλες τις υπόλοιπες γυναίκες.
Και επειδή όλες μας νομίζουμε ότι τα περιττά κιλά συνδέονται με την κυτταρίτιδα ο μύθος καταρρίπτεται. Η κυτταρίτιδα δεν έχει άμεση σχέση με το πάχος. Κυτταρίτιδα δεν έχουν μόνο οι παχύσαρκες γυναίκες, έχουν και οι πολύ αδύνατες. Φυσικά το φαινόμενο δεν μπορεί κάποιος να το θεωρήσει ασθένεια αφού το να έχει κάποια γυναίκα κυτταρίτιδα δεν σημαίνει ότι βλάπτεται με οποιοδήποτε τρόπο ο οργανισμό της.

Έχουν γίνει πολλές έρευνες για να εξηγηθεί το φαινόμενο της κυτταρίτιδας και όλες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρωταρχικό ρόλο στη δημιουργία της παίζει η συσσώρευση οιστρογόνων σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Το αποτέλεσμα είναι να διενεργούνται τέτοιες αλλαγές στο υποδόριο λίπος ώστε να καταστρέφεται η αρχιτεκτονική των ιστών και εμφανίζονται τα λακκάκια.
Οι άντρες δεν παρουσιάζουν έντονο πρόβλημα διότι δεν συσσωρεύουν οιστρογόνα σε συγκεκριμένα σημεία και επιπλέον η αρχιτεκτονική δομή του λιπώδους ιστού τους έχει διαφορετική διάταξη (διαγώνια προς το δέρμα) με αποτέλεσμα να μην δημιουργείται η κυτταρίτιδα.

Γιατί οι γυναίκες;

Είναι γεγονός λοιπόν ότι  περισσότερο οι γυναίκες και πολύ λιγότερο οι άντρες παραπονιούνται για πρόβλημα κυτταρίτιδας. Αυτό δεν είναι αποτέλεσμα μόνο εξωτερικών παραγόντων, π.χ. λόγω κακής διατροφής, αλλά έχει να κάνει και με τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο ανδρικός και ο γυναικείος οργανισμός επιτελούν βασικές βιολογικές λειτουργίες.
Οι γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα βοηθούν το σώμα να δημιουργήσει μικρές αποθήκες λίπους ακριβώς κάτω από το δέρμα με αποτέλεσμα τα αντιαισθητικά λακκάκια.
Η τάση που παρατηρείται στο γυναικείο σώμα για δημιουργία κυτταρίτιδας οφείλεται σε ένα μικρό ποσοστό και στα γονίδια. Αυτός είναι και ο λόγος που ακόμα και οι γυναίκες που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα βάρους ή που γυμνάζονται εντατικά εμφανίζουν , έστω σε περιορισμένο βαθμό, κυτταρίτιδα.

Σε πρώτο στάδιο οι γυναίκες που έχουν κυτταρίτιδα ήταν προκαθορισμένο από την στιγμή που γεννήθηκαν να την αναπτύξουν. Η εμφάνισή της στα κορίτσια συμβαίνει για πρώτη φορά κοντά στην ηλικία των 14 ετών, οπότε υπάρχει και έντονη ορμονική δραστηριότητα. Η κυτταρίτιδα επιδεινώνεται όσο μεγαλώνει η κοπέλα καθώς το υποδόριο στρώμα της επιδερμίδας αρχίζει να λεπταίνει. Η κυτταρίτιδα επίσης εμφανίζεται σε νέες μητέρες αμέσως μετά την γέννα και ακόμα στις γυναίκες που κάνουν χρήση αντισυλληπτικών χαπιών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η κυτταρίτιδα τέλος μπορεί να αναπτυχθεί σε συγκεκριμένο σημείο του σώματος που έχει τραυματιστεί σοβαρά και έχει πιθανόν διαταραχθεί το κυκλοφορικό σύστημα.
Οι άντρες σπανιότερα εμφανίζουν κυτταρίτιδα και αυτό εξαιτίας του πλέγματος των λιπωδών ιστών που βρίσκονται στο βάθος της επιδερμίδας.

Το πρόβλημα

Κάτω από το δέρμα υπάρχουν 3 επίπεδα λιπώδους ιστού. Η κυτταρίτιδα δημιουργείται στη στιβάδα του λίπους που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την επιδερμίδα. Το συσσωρεμένο λίπος στην υποδόρια στιβάδα περιβάλλεται από συνδετικό ιστό και δημιουργεί μικρούς θαλάμους λίπους που υπόκεινται σε ορμονικές αλλαγές αλλά όχι σε διαιτητικές ή αθλητικές δραστηριότητες. Οι θάλαμοι αυτοί ενώνονται μέσω συνδετικού ιστού με το δέρμα με αποτέλεσμα να το τραβούν προς τα μέσα δημιουργώντας έτσι τα εντυπώματα που βλέπουμε απέξω. 
Τα λιποκύτταρα στις δύο, τις πιο βαθιές στιβάδες λίπους είναι συνδεδεμένα σε ένα χαλαρό δίκτυο λιπώδους ιστού του οποίου ο μεταβολισμός εξαρτάται άμεσα από την διατροφή και την άθληση. Αυτές οι δύο στιβάδες δεν είναι οι υπεύθυνες για την κυτταρίτιδα. Σ’ αυτές και όχι στην υποδόρια, επεμβαίνουμε κυρίως με την λιποαναρρόφηση , γι΄ αυτό και η τελευταία δεν είναι  η λύση στην κυτταρίτιδα. Μόνο αν συνδυαστεί με άλλες θεραπείες βοηθάει για να επιτευχθεί ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

Από τι εμφανίζεται

► Η κληρονομικότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας δημιουργίας της κυτταρίτιδας. Όμως σε αντίθεση με άλλα στοιχεία που είναι δυνατό να κληρονομήσουμε και δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε, όπως για παράδειγμα το χρώμα των μαλλιών μας, η κυτταρίτιδα μπορεί να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά.
► Η ανεπαρκής ημερήσια πρόσληψη νερού. Το νερό βοηθά στην αποβολή των τοξινών από το σώμα. Η επαρκής ποσότητα υπολογίζεται στα 7 ποτήρια καθημερινά.
► Οι  μεγάλης διάρκειας στερητικές δίαιτες . Διατροφικές συνήθειες φτωχές σε θρεπτικά συστατικά συμβάλλουν στο σχηματισμό της κυτταρίτιδας καθώς οι τοξίνες που παράγονται παγιδεύονται στους λιπώδεις ιστούς. Αντίθετα μάλιστα με όσα υποστηρίζονται , ότι οι δίαιτες αστραπή καταπολεμούν την κυτταρίτιδα, στην πραγματικότητα αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής της. Τα κορεσμένα λίπη είναι υπεύθυνα για το σχηματισμό κυτταρίτιδας καθώς μπλοκάρουν  τις αρτηρίες αποτρέποντας την απομάκρυνση των τοξινών και των περιττωμάτων του οργανισμού.
► Η ένταση και το στρες μπορούν να προκαλέσουν πόνο στους μυς αλλά και να συμβάλλουν στην δημιουργία της κυτταρίτιδας. Το άγχος επίσης μπλοκάρει τους ιστούς εμποδίζοντας την αποβολή των περιττωμάτων.
► Το κάπνισμα δεν έχει αρνητικές επιδράσεις μόνο στην επιδερμίδα και στα πνευμόνια αλλά και στο δέρμα καθώς το αδυνατίζει. Επιπλέον, καταστρέφει τους συνδετικούς ιστούς κάτι που προκαλεί τα λακκάκια, κύριο χαρακτηριστικό της κυτταρίτιδας.
► Μία φαρμακευτική αγωγή μπορεί να διαταράξει την εντερική λειτουργία του οργανισμού με τις παραπάνω συνέπειες. Διαιτητικά, διουρητικά ή χάπια κατά της αϋπνίας οδηγούν σε πολλές περιπτώσεις στο σχηματισμό της κυτταρίτιδας. Τα αντισυλληπτικά επίσης  αυξάνουν την ποσότητα των οιστρογόνων στο σώμα διαστέλλουν τα λιπώδη κύτταρα που οδηγούν σε κατακράτηση του νερού.  Αυτό σημαίνει τη μη αποβολή τοξινών και άρα τη δημιουργία της κυτταρίτιδας.
► Η έλλειψη σωματικής άσκησης και η καθιστική ζωή συμβάλλουν στη δημιουργία της κυτταρίτιδας. Η άσκηση βελτιώνει τον τόνο των μυών , την κυκλοφορία του αίματος και πάνω απ΄όλα βοηθάει στη διάσπαση των «μπλοκαρισμένων» ιστών.
► Η κακή φλεβική και λεμφική κυκλοφορία.
► Οι ανωμαλίες  στη λειτουργία του ήπατος.
► Η δυσκοιλιότητα

Οι κρέμες αδυνατίσματος ωφελούν?

Η ανάγκη για λύση του προβλήματος έχει οδηγήσει σε μια ολόκληρη βιομηχανία που υπόσχεται την πολυπόθητη λύση. Η χρησιμοποίηση κρεμών και τζέλ κυριαρχεί στην εκστρατεία κατά της κυτταρίτιδας. Ωστόσο, καμία κρέμα χωρίς επιπρόσθετες προσπάθειες από εσάς δεν θα εμποδίσει το σχηματισμό της κυτταρίτιδας. Από τις κρέμες, μόνο αυτές που βασίζονται στην ενζυμική ρύθμιση του προβλήματος και δρουν στην τοπική παραγωγή οιστρογόνων έχουν καλό αποτέλεσμα.

Βασικές κατηγορίες κρεμών που κυκλοφορούν:
Α) Κρέμες που έχουν βασικό συστατικό τους την θεοφυλίνη και την αμινοφιλίνη έχουν δείξει στο εργαστήριο κάποια δράση στο μεταβολισμό του λίπους , όμως η εφαρμογή τους στους ανθρώπους είχε περιορισμένη δράση για την κυτταρίτιδα.
Β) Κρέμες με ρετινοειδή (παράγωγα της βιταμίνης Α) είναι αναγνωρισμένες και από τον FDA (Food and Drug Administration) για την καταπολέμηση των ρυτίδων. Σε περιεκτικότητες 0,01 – 0,1% μειώνονται οι ρυτίδες και η επιδερμίδα αποκτά γυαλάδα. Για τα αποτελέσματα της δράσης τους στην αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας όμως δεν υπάρχουν ακόμη εμπεριστατωμένες μελέτες.
Γ) Κρέμες με συστατικά οξέων φρούτων βοηθούν την αποφλοίωση του δέρματος σε περιεκτικότητες 3-7%, ενώ σε περιεκτικότητα 8-12% περιορίζουν τις πολύ λεπτές ρυτίδες.

Τα στάδια στην εμφάνιση της κυτταρίτιδας

Η σταδιοποίση στην κλίμακα κατά Nurnberger-Muller ταξινομεί την κυτταρίτιδα σε 4 στάδια.
► Στάδιο 0: Καθόλου βαθουλώματα στο δέρμα όταν το άτομο στέκεται  όρθιο ή ξαπλώνει . Στο pinch test δεν παρατηρείται κανένα εντύπωμα στο δέρμα.
► Στάδιο 1: Όπως και στο προηγούμενο στάδιο, όμως με θετικό το pinch test.
► Στάδιο 2: Τα βαθουλώματα είναι ορατά και χωρίς τσίμπημα όταν το άτομο είναι σε όρθια θέση , όχι όμως όταν βρίσκεται σε ξαπλωτή θέση.
► Στάδιο 3: Τα βαθουλώματα είναι ορατά και σε όρθια και σε ξαπλωτή θέση.

Άλλοι μέθοδοι αντιμετώπισης

Ενδερμολογία
Η μέθοδος LPG-Endermologie είναι η μόνη θεραπεία που έχει περάσει και τα δυο στάδια έγκρισης του FDA (1ο ασφαλείας και 2ο αποτελεσματικότητας )κάτι που το κάνει μοναδικό στην καταπολέμηση του τοπικού πάχους και της κυτταρίτιδας.
Εφαρμόζεται σε όλες τις περιοχές που υπάρχει τοπικό πάχος ,χαλάρωση ή κυτταρίτιδα, με διαφορετικό πάντα πρόγραμμα στον υπολογιστή του μηχανήματος και εξατομικευμένο πρόγραμμα ανά  περιοχή. Μπορεί να γίνει όλες τις εποχές του χρόνου και ιδιαίτερα την Άνοιξη λίγο πριν το καλοκαίρι όπου το ζητούμενο είναι τα «αποκαλυπτήρια» στην παραλία. Δεν  ενδείκνυται στην διάρκεια της εγκυμοσύνης και σε ηλικίες άνω των 65 ετών.  Μετά την εγκυμοσύνη όμως έχει ευεργετικά αποτελέσματα, αφού υπάρχει ειδικό πρόγραμμα επαναφοράς των ιστών και σύσφιξης. Με μια ειδική κεφαλή γίνεται κινητοποίηση και ομαλοποίηση των ιστών ,διασπώντας τα υπερτροφικά λιποκύτταρα και χαλαρώνοντας τα μεσοκυττάρια διαφράγματα. .Με την βοήθεια υπολογιστή η πίεση ή η αναρρόφηση που ασκείται στους ιστούς είναι διαφορετική σε κάθε σημείο ομαλοποιώντας έτσι τα ανεπιθύμητα λακουβάκια. Ταυτόχρονα με την υπεραιμία που δημιουργείται στην περιοχή έχουμε καλύτερη αιμάτωση , αποσυμφόρηση και αναζωογόνηση των ιστών.
Η κάθε συνεδρία διαρκεί 40 -50 λεπτά, είναι ευχάριστη όπως ένα ολόσωμο μασάζ και χρειάζονται 15-20 συνεδρίες ανάλογα πάντα με το πρόβλημα. Τα αποτελέσματα ειδικά στο τοπικό πάχος και την διαμόρφωση του περιγράμματος του σώματος, μπορεί να είναι και μόνιμα. Για την κυτταρίτιδα  ο βαθμός βελτίωσης του προβλήματος είναι ανάλογα με το πρόβλημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. ¨Έτσι μπορούμε να περιμένουμε ένα αποτέλεσμα της τάξης του 40-70%  καλύτερο από το υπάρχον πρόβλημα.
       

Μεσοθεραπεία.
Είναι η ενέσιμη μορφή (σε αναλογία με την μηχανική του LPG) αντιμετώπισης της κυτταρίτιδας.
Αντιμετωπίζει την κυτταρίτιδα στους μηρούς γλουτούς κοιλιά και μπράτσα.
Μπορεί να γίνει όλο τον χρόνο . Δεν ενδείκνυται σε άτομα που είναι αλλεργικά στις ουσίες που εγχέονται, σε εγκύους ,αλλά και σε γυναίκες που θηλάζουν.

Πριν την εφαρμογή απαιτείται ιατρικό ιστορικό για αποφυγή αλλεργικών αντιδράσεων και αν υπάρχει υπόνοια αλλεργίας δοκιμαστικό τεστ. Μετά την επέμβαση για ένα εικοσιτετράωρο απαγορεύεται το καυτό μπάνιο και η σωματική άσκηση. Η βελτίωση που μπορεί να επιτευχθεί με την μεσοθεραπεία μπορεί να είναι της τάξης των 20-30% ανά περίπτωση. Ο συνδυασμός δε με τη μέθοδο LPG ανεβάζει κατά πολύ το ποσοστό βελτιώσεις.  

Υπέρηχοι -Ραδιοσυχνότητες

Είναι η πιο πρόσφατη τεχνολογία στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας.
Η αρχή τους βασίζεται στο ότι με μια “’κομπιουτεροποιημενη” κεφαλή διοχετεύονται κύματα υπερήχων, ή ραδιοσυχνοτήτων στα επίμαχα σημεία της κυτταρίτιδας –γλουτοί, μηροί, κοιλιά - διασπώντας έτσι τα υπερτροφικά λιποκύτταρα.
Τα αποτελέσματα φαίνονται μετά από 10-15 συνεδρίες άρα καλό είναι να ξεκινήσει κανείς 5-6 εβδομάδες πριν την παραλία αν αυτό είναι το ζητούμενο.
Δεν ενδείκνυται σε εγκύους και σε άτομα με μεταβολικά προβλήματα π.χ. διαβήτης. Τα σημεία που έχουν προεπιλεγεί  “σαρώνονται” απ’ την κεφαλή των υπερήχων, ή των ραδιοσυχνοτήτων, ανάλογα την περίπτωση ,προκαλώντας ελαφριά αίσθηση δόνησης και θερμότητας αλλά όχι ενόχληση.
Η συνεδρία διαρκεί περίπου 40 λεπτά και χρειάζονται τουλάχιστον 10 συνεδρίες για να έχουμε αισθητά αποτελέσματα που είναι της τάξης του 30-50% στην μείωση πόντων και βελτίωση της υφής του δέρματος.

Οδηγίες προς όλες τις ενδιαφερόμενες

Για να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας στη μη επιδείνωση της κυτταρίτιδας:
Πρέπει να πίνουμε το λιγότερο 2 λίτρα την ημέρα καθημερινά.
Να ελαττώσουμε την κατανάλωση καφέ, τσαγιού και αλκοόλ. Αν παρόλα αυτά δεν το κάνουμε πρέπει για κάθε κούπα καφέ ή τσάι πρέπει να πίνουμε 2 ποτήρια νερό.
Να ξεκινήσουμε να αθλούμαστε, ειδικά με τοπικές ασκήσεις. Και επειδή το καλοκαιράκι βολεύει τρελά κολυμπήστε όσο πιο πολύ μπορείτε.
Να φροντίσουμε ώστε το 75% της τροφής μας να αποτελείται από λαχανικά, φρούτα και δημητριακά. Το υπόλοιπο 25% από κρέας, ψάρι, αβγά κ.τ.λ.

Τι πρέπει να γνωρίζετε

Ο πλαστικός χειρουργός που θα απευθυνθείτε να δει το πρόβλημα σας, πρέπει πρωτίστως να το σταδιοποιήσει και ανάλογα να αποφασίσει την στρατηγική αντιμετώπισης του. Σίγουρα ένας συνδυασμός τεχνικών θα δώσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Κάτι επίσης πολύ σημαντικό  για την διάρκεια του αποτελέσματος είναι η συνέπεια στις θεραπείες συντήρησης του αποτελέσματος. Η συνήθης συμπεριφορά είναι ότι οι ενδιαφερόμενες κάνουν μια από τις μεθόδους μόνο πριν το καλοκαίρι και μόλις φτάσουν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα σταματούν ως το επόμενο καλοκαίρι και έτσι την επόμενη σεζόν παρουσιάζουν τον ίδιο βαθμό κυτταρίτιδας  που είχαν ένα χρόνο πριν.
Η επανάληψη όχι μόνο διατηρεί το επιτευχθέν αποτέλεσμα αλλά συνεχώς και βελτιώνει το αποτέλεσμα .

Κάντε το τεστ και μάθετε σε ποιο στάδιο είστε.

Για να καταλάβετε αν έχει εμφανιστεί στο σώμα σας η κυτταρίτιδα, κάντε μόνες σας το λεγόμενο  << pinch test>> ή τεστ τσιμπήματος που επιτρέπει πιο πολύ να διαπιστώσουμε αν έχουμε κυτταρίτιδα: Τσιμπήστε ελαφρώς το δέρμα σας με τον αντίχειρα  και το δείκτη ή με τις παλάμες των χεριών σας για να πιάσετε μεγαλύτερη περιοχή.  Αν έχετε κυτταρίτιδα, θα εμφανιστούν λακκάκια και έντονο ρυτίδωμα που θα σας θυμίζει την εξωτερική πλευρά μιας φλούδας πορτοκαλιού. Επειδή οι ιστοί που
έχουν κυτταρίτιδα είναι πιο ευαίσθητοι, μπορεί να νιώσετε πιο κρύο από το υπόλοιπο σώμα όταν θα το αγγίξετε και πιο λευκό καθώς τον πιέζετε. 

ΑΠΑΝΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ QUIZ, ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ.

◙ 1. Έχετε ορατή κυτταρίτιδα (χωρίς pinch test)?
    Ναι  □         Όχι  □
◙ 2. Η περιοχή της κυτταρίτιδας πονάει όταν την τσιμπάτε?
    Ναι  □         Όχι  □
◙ 3. Έχετε κυτταρίτιδα σε περισσότερες από μία περιοχές του σώματος?
       Ναι  □         Όχι  □  
◙ 4. Έχετε διαπιστώσει κυτταρίτιδα από το 25ο έτος της ηλικίας σας?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  5. Έχετε κατακράτηση υγρών ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  6. Υπάρχει πρόβλημα χρόνιας δυσκοιλιότητας ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  7. Τα τελευταία 3 χρόνια οι αυξομειώσεις του βάρους  σας ήταν πάνω  από 5%?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  8. Πίνετε καθημερινά πολύ καφέ , τσάι ή συχνά αλκοολούχα ποτά ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  9. Παίρνετε κάποιες ορμόνες ή αντισυλληπτικά ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  10. Καπνίζετε ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  11. Πίνετε λιγότερο από 2  λίτρα νερό την ημέρα ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  12. Τρώτε ζωικά λίπη ή υδρογονάνθρακες (μακαρόνια, ψωμί κλπ) ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  13. Τρώτε πολύ αλατισμένα φαγητά ή snacks ?
       Ναι  □         Όχι  □   
◙  14. Έχετε περισσότερους από 3 μήνες να αθληθείτε ?
       Ναι  □         Όχι  □   

Όλες οι ερωτήσεις που απαντήθηκαν  με <<Ναι>> παίρνουν ένα πόντο.

 Εάν έχετε 7 ή περισσότερους πόντους πρέπει να κάνετε δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας.

Πηγή : fe-mail.