Ας δούμε 10 τυχερούς εφευρέτες που λειτουργούν ως
πρότυπα για κάθε καινοτόμο μυαλό που επιζητεί να τα καταφέρει στη ζωή.
Κι ενώ τα πράγματα που έφεραν στο φως αποδίδονται εν πολλοίς στη στιγμή,
δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έγιναν κατόπιν εκατομμυριούχοι...
Frank Epperson: Popsicle
Ο 11χρονος Frank Epperson έμελλε να γίνει θρύλος της Αμερικής όταν μια
κρύα χειμωνιάτικη νύχτα του 1905 ξέχασε ένα μείγμα από μαγειρική σόδα
και νερό, με ένα καλαμάκι μέσα, στη βεράντα του σπιτιού του. Χωρίς να το
ξέρει, είχε «εφεύρει» το παγωμένο γλειφιτζούρι! Το καινοτόμο προϊόν
έπρεπε να περιμένει βέβαια άλλα 18 χρόνια, μέχρι το 1923, για να βρει τη
θέση του στο μυαλό του δημιουργού του: λειτουργώντας το καρότσι του με
τις λεμονάδες, ο Epperson θυμήθηκε την παγωμένη λιχουδιά της νιότης του
και άρχισε να την παράγει, ονομάζοντάς τη «Eppsicles». Την επόμενη
χρονιά πατεντάρισε το παγωμένο γλειφιτζούρι και ίδρυσε την Popsicle
Corporation, ενώ μέχρι το 1928 είχε πουλήσει περισσότερα από 60
εκατομμύρια Popsicles! Τη χρονιά μάλιστα που πέθανε, το 1983, η Unilever
πλήρωσε 155 εκ. $ για να αποκτήσει τα δικαιώματα της
φίρμας του...
Harry Coover: Super Glue
Στον κολοφώνα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Αμερικανός χημικός Harry
Coover και η ερευνητική του ομάδα στην Eastman Kodak πειραματίζονταν με
ένα εξαιρετικά κολλώδες χημικό, στην προσπάθεια να αναπτύξουν ένα
διαφανές πλαστικό. Απέτυχαν βέβαια παταγωδώς στο έργο τους, με τα
πειράματά τους να καταλήγουν σε μια ιδιαίτερα δυνατή κόλλα, τη Super
Glue! Η ιδέα έπρεπε να περιμένει μέχρι το 1958 για να κυκλοφορήσει στην
αγορά, φέρνοντας στην εταιρία εκατομμύρια δολάρια. Ο Dr Coover θα έριχνε
μάλιστα στην αγορά άλλες 320 πατέντες για νέα προϊόντα, προσφέροντας
στην Kodak πωλήσεις μεταξύ 1,8-2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων! Ο ίδιος
ανέπτυξε περαιτέρω την κόλλα του για ιατρικές χρήσεις, η οποία
χρησιμοποιήθηκε ευρέως στον πόλεμο του Βιετνάμ ως αιμοστατικό για τους
τραυματισμένους στρατιώτες, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται στη χειρουργική.
Μέχρι τον θάνατό του, ο Coover είχε κατοχυρώσει 460 πατέντες, με την
πλέον επικερδή ωστόσο να έχει προέλθει από κατάφωρη αποτυχία...
William Henry Perkin: Μοβ χρωστική
Ο Βρετανός χημικός William Henry Perkin, σε ηλικία 18 ετών το 1856,
προσπαθούσε να βρει μια αποτελεσματική θεραπεία για την ελονοσία. Αντ'
αυτού, κατέληξε με μια συνθετική χρωστική μοβ απόχρωσης! Πατεντάρισε στα
γρήγορα τη διαδικασία παραγωγής της βαφής και την επόμενη χρονιά άνοιξε
το πρώτο εργοστάσιο οργανικής χημείας του κόσμου έξω από το Λονδίνο. Η
συνθετική μοβ χρωστική του έγινε αυτόματα παγκόσμια επιτυχία στον κόσμο
της μόδας, ενώ ακόμα και η βασίλισσα Βικτορία εντοπίστηκε να περιφέρεται
στη Βασιλική Έκθεση του 1862 μέσα σε μοβ μεταξένιο φόρεμα! Η μοβ
ανιλίνη βγήκε βέβαια εκτός μόδας μέχρι το 1870, ο Perkin είχε προλάβει
ωστόσο να γίνει εκατομμυριούχος. Πριν κλείσει τα 36 του, πούλησε τη
βιομηχανία του και έζησε έκτοτε βασιλικά με τα κέρδη, αφιερώνοντας
απερίσπαστα πια τη ζωή του στην έρευνα...
Roy Plunkett: Τεφλόν
Ο Αμερικανός ερευνητής Roy Plunkett πειραματιζόταν το 1938 με
εναλλακτικά αέρια για το ψυκτικό φρέον (για λογαριασμό της Dupont), όταν
ξέχασε έξω ένα δείγμα για μια ολόκληρη νύχτα. Το επόμενο πρωινό, το
αέριο είχε μεταμορφωθεί σε ένα υπόλευκο κερί. Αντί να ξεφορτωθεί το
έκτρωμα, ο συνεπής ερευνητής σκέφτηκε να το ερευνήσει, ανακαλύπτοντας
μια σειρά από ασυνήθιστες ιδιότητες. Μέχρι το 1945 είχε πατεντάρει την
εφεύρεση ως τεφλόν, με την Dupont να βρίσκει μια πλειάδα εφαρμογών για
το νέο προϊόν, από μαγειρικά σκεύη μέχρι και μόνωση καλωδίων. Μέχρι το
1975 όταν και συνταξιοδοτήθηκε, ο Plunkett ήταν πλέον διευθυντής του
τμήματος ερευνών για το φρέον, με την εταιρία να έχει βγάλει
κυριολεκτικά δισεκατομμύρια από τη συμπτωματική εφεύρεση του υπαλλήλου
της...
Leo Hendrik Baekeland: Βακελίτης
Ο Βέλγος χημικός έμελλε να γίνει ο πατριάρχης των πλαστικών όταν
ανέπτυξε το 1907 το πολυμερές που θα ονομαζόταν βακελίτης και θα σάρωνε
την αγορά: από μαγειρικά σκεύη μέχρι και χρήση σε ραδιόφωνα και
τηλέφωνα. Ο Baekeland άλλο βέβαια έψαχνε να βρει: ένα υποκατάστατο του
βερνικιού λάκας ήθελε να παρασκευάσει ο ερευνητής, κι όταν θεώρησε ότι
έφτασε κοντά ζέστανε την ουσία του σε μια χύτρα ταχύτητας. Κάνοντας
αυτό, το πλαστικό είχε μόλις γεννηθεί, το «υλικό των χιλίων χρήσεων», με
τον ίδιο να ιδρύει το 1910 την General Bakelite Company και να γίνεται
ζάμπλουτος. Ο Baekeland ήταν μάλιστα ήδη πλούσιος από παλιότερη εφεύρεσή
του, το Velox, μια μέθοδο επεξεργασίας χαρτιού, την οποία και είχε
πουλήσει για 1 εκατομμύριο δολάρια. Το 1939 πούλησε τη φίρμα του στην
Union Carbide και έζησε ακόμα καλύτερα...
Robert Chesebrough: Βαζελίνη
Ο 22χρονος νεοϋρκέζος χημικός βρισκόταν το 1859 στην Πενσιλβάνια
κυνηγώντας το όνειρο του πετρελαίου. Παρατήρησε λοιπόν ότι οι εργάτες
των πετρελαϊκών χρησιμοποιούσαν μια κολλώδη ουσία για να θεραπεύουν
κοψίματα και καψίματα στα χέρια τους, ένα υποπροϊόν του πετρελαίου.
Όντας χημικός, πήρε ένα μικρό δείγμα της «κέρινης ράβδου», όπως την
ονόμαζαν οι εργάτες, στο σπίτι του για περαιτέρω έρευνα.
Σύντομα θα
κατάφερνε να απομονώσει τον «ζελέ πετρελαίου» από την ουσία, πατεντάρισε
τη διαδικασία και το 1872 άνοιξε την επιχείρησή του.
Μέχρι τα τέλη της
δεκαετίας του 1880, ο Chesebrough πουλούσε βαζελίνη στην Αμερική με
ρυθμό ένα βάζο το λεπτό! Η βαζελίνη πωλούταν ήδη σε Αγγλία, Γαλλία και
Ισπανία, ενώ μέχρι το 1911 νέα εργοστάσια παραγωγής βαζελίνης
λειτουργούσαν πλέον στην Ευρώπη, την Αφρική και τον Καναδά.
Ο
Chesebrough πέθανε πλούσιος το 1933, η εταιρία του ωστόσο συνέχισε να
δρέπει τους καρπούς της εφεύρεσής του για πολύ ακόμα. Κι όταν η
Chesebrough-Ponds πουλήθηκε στη Unilever το 1987, μετρούσε κέρδη 75
εκ. $ τον χρόνο...
Joseph McVicker: Play-Doh
Πολύ πριν γίνει η περίφημη φίρμα πλαστελίνης, αγαπημένη από όλα τα
παιδιά της οικουμένης, το Play-Doh κυκλοφορούσε για 22 ολόκληρα χρόνια
ως καθαριστικό ταπετσαριών!
Το 1954, ο Αμερικανός Joe McVicker εργαζόταν
για την Kutol, την εταιρία που πουλούσε την ουσία, όταν τον προσέγγισε η
κουνιάδα του με μια ιδέα: είχε πάρει λίγη από τη μη τοξική ουσία στον
βρεφονηπιακό σταθμό όπου δούλευε και τα παιδιά τη λάτρεψαν!
Ο McVicker
είδε αμέσως τις εμπορικές δυνατότητες της πλαστελίνης και άρχισε να
πειραματίζεται με την ουσία: της πρόσθεσε χρωστικές και της έδωσε ένα
ευχάριστο άρωμα αμυγδάλου.
Ίδρυσε κατόπιν την εταιρία Rainbow Crafts, ως
θυγατρική της Kutol, και ξεκίνησε να πουλά το νέο προϊόν, που
ονομάστηκε Play-Doh, την ίδια στιγμή που η Kutol συνέχισε να πουλά το
καθαριστικό ταπετσαριών σε φτηνότερη μάλιστα τιμή. Οι πωλήσεις της Kutol
εκτοξεύτηκαν από τις 100.000$ το 1954 σε 3 εκατομμύρια δολάρια
σε τέσσερα μόλις χρόνια!
Το 1960, ο McVicker κατοχύρωσε την πατέντα της
πλαστελίνης και εγκατέλειψε την Kutol, με το Play-Doh να πουλά
περισσότερα από 1 εκ. βαζάκια τον χρόνο στις ΗΠΑ πριν αρχίσει
τις εξαγωγές στην Ευρώπη το 1964. Λίγο αργότερα, η General Mills
πρόσφερε στον McVicker 3 εκ. $ για την πατέντα του,
συμφωνία που αποδέχτηκε ο ερευνητής με χαρά...
Arthur Fry: Σημειώματα Post-it
Ο Αμερικανός επιστήμονας πρέπει να είχε θεία έμπνευση όταν μια Κυριακή
του 1973 συνέλαβε την ιδέα του post-it note την ώρα που τραγουδούσε στην
εκκλησιαστική χορωδία της ενορίας του!
Ο ερευνητής είχε μόλις
παρακολουθήσει ένα σεμινάριο του συναδέλφου του Spencer Silver, ο οποίος
είχε εφεύρει μια κόλλα με μοναδικές ικανότητες, δεν μπορούσε ωστόσο να
δει πώς θα αξιοποιούταν εμπορικά η ιδέα του.
Η στιγμή «εύρηκα» ήρθε για
τον Fry όταν ο σελιδοδείκτης που χρησιμοποιούσε στο υμνολόγιό του έπεφτε
συνεχώς από τη θέση του.
Σκέφτηκε τότε την κόλλα του συναδέλφου και το
πόσο ιδανικά θα μπορούσε να συγκρατήσει τον σελιδοδείκτη πάνω στη
σελίδα.
Ξεκίνησε λοιπόν να πειραματίζεται και σύντομα άφηνε μηνύματα στο
αφεντικό του με το νέο του προϊόν!
Χρειάστηκαν βέβαια άλλα 7 χρόνια για
να κυκλοφορήσει το κολλητικό χαρτάκι στην αγορά, καθώς η διοίκηση είχε
τις ενστάσεις της, αν και η ιστορία δεν θα τη δικαίωνε: περισσότερες από
400 εκδοχές των post-it πωλούνται σήμερα σε 100 χώρες, με τις πωλήσεις
να φτάνουν στα 6 δισεκατομμύρια κομμάτια τον χρόνο. Τι κέρδισε ο Fry από
την όλη ιστορία;
Προαγωγή και καλύτερο μισθό, ενώ πλέον απολαμβάνει μια
άνετη ζωή στη σύνταξη...
Percy Spencer: Φούρνος μικροκυμάτων
Ο Αμερικανός μηχανικός πειραματιζόταν με μια συσκευή που θα εντόπιζε
εχθρικά αεροπλάνα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα μικροκύματα από
το ραντάρ έλιωσαν μια σοκολάτα που κρατούσε στην τσέπη του!
Ξεκίνησε
λοιπόν να δοκιμάζει τι θα συμβεί με ποπκόρν και αυγά, όταν συνέλαβε την
ιδέα της περαιτέρω ανάπτυξης της συσκευής, γεγονός που κρατούσε
επτασφράγιστο μυστικό.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '40 είχε
κατοχυρώσει την πατέντα για τη χρήση μικροκυμάτων στην κουζίνα, με τους
πρώτους φούρνους μικροκυμάτων να είναι βέβαια ιδιαίτερα ακριβοί.
Μέχρι
το 1975 όμως, το 14% των αμερικανικών νοικοκυριών μαγείρευαν το
καθημερινό φαγητό με τη βοήθεια των μικροκυμάτων, με τον Spencer, ο
οποίος κατοχύρωσε 150 πατέντες σε όλη του τη ζωή, να γίνεται
αντιπρόεδρος στην εταιρία που δούλευε (Raytheon).
Η κληρονομιά του θα
έκανε την αγορά φούρνων μικροκυμάτων μια ιδιαίτερα επικερδή επιχείρηση
25 δις $ τον χρόνο...
George de Mestral: Βέλκρο
Ο Ελβετός μηχανικός απολάμβανε την πρωινή του βόλτα στην εξοχή το 1941
όταν συνειδητοποίησε πόσο δύσκολο ήταν να αφαιρεί τα αγκάθια και τα
ανθάκια που κολλούσαν στο παντελόνι του αλλά και στο τρίχωμα του σκύλου
του.
Έβαλε λοιπόν τα τριβόλια κάτω από το μικροσκόπιο και παρατήρησε τα
εκατοντάδες μικροσκοπικά αγκαθάκια που ευθύνονταν για τις κολλητικές
ιδιότητές τους.
Ο de Mestral αποφάσισε λοιπόν να εφεύρει ένα νέο σύστημα
στερέωσης βασισμένο στο παράδειγμα της φύσης: 10 χρόνια αργότερα, το
βέλκρο είχε γεννηθεί!
Ο μηχανικός πατεντάρισε την εφεύρεσή του στην
Ελβετία και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '50 το βέλκρο κυκλοφορούσε
σε όλη την Ευρώπη.
Το προϊόν δεν θα γινόταν βέβαια παγκόσμια τρέλα μέχρι
τη δεκαετία του '70, όταν οι αστροναύτες της NASA ξεκίνησαν να το
χρησιμοποιούν στις διαστημικές στολές τους.
Ο de Mestral πουλούσε
κατόπιν εκατομμύρια μέτρα βέλκρο κάθε χρόνο πριν μεταβιβάσει τελικά την
εταιρία του στην ελβετική Velcro SA, ζώντας πλουσιοπάροχα για τα επόμενα
τριάντα χρόνια από τα δικαιώματα της πατέντας του...
